กรมราง หารือ JR East นำร่องทดสอบใช้เทคโนโลยีติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติในระบบรางของประเทศญี่ปุ่น ติดตั้งในประเทศไทย
วันที่ 18 ธ.ค. 2568 นายพิเชฐ คุณาธรรมรักษ์ อธิบดีกรมการขนส่งทางราง (ขร.) ให้การต้อนรับ Mr. KIYOTANI Keisuke รองผู้อำนวยการ และ Mr. KANEKO Yutaro ผู้จัดการ บริษัท อีสต์ เจแปน เรลเวย์ จำกัด (JR - EAST) ซึ่งเป็นผู้ให้บริการระบบรางประเทศญี่ปุ่น เพื่อหารือโครงการยกระดับขีดความสามารถในการติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติในระบบรางในประเทศไทย (Enhancement of Disaster Monitoring and Response Capacity in Railway Sector) โดยมีผู้แทนจากกระทรวงคมนาคม และผู้แทนการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) เข้าร่วมหารือ
สืบเนื่องด้วยประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่ที่เกิดภัยพิบัติบ่อยครั้ง ทำให้ประเทศญี่ปุ่นจึงมีความเชี่ยวชาญด้านการรับมือภัยพิบัติเป็นพิเศษ และมีการพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติที่ทันสมัย ขร.จึงได้มีการหารือร่วมกันถึงความร่วมมือในการนำร่องติดตั้งระบบติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติในระบบรางในประเทศไทย เพื่อทดสอบการใช้เทคโนโลยีเช่นเดียวกับในประเทศญี่ปุ่น โดยอยู่ระหว่างการขอรับการสนับสนุนเงินทุนในการติดตั้งระบบติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติจากกองทุนรวมอาเซียน – ญี่ปุ่น โดยจะได้ติดตั้งระบบติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติ และประเมินผลในช่วง 2 ปี (2569 - 2570)
นายพิเชฐ กล่าวว่า ปัจจุบันประเทศญี่ปุ่นได้มีการพัฒนาระบบติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติประเภทต่าง ๆ เช่น ภัยพิบัติน้ำท่วม ภัยพิบัติดินถล่ม และเหตุการณ์ผิดปกติอื่น ๆ ในระบบราง โดยใช้อุปกรณ์เซนเซอร์ตรวจจับต่าง ๆ เมื่อระบบตรวจพบภัยพิบัติ ระบบจะมีการแจ้งเตือนไปยังพนักงานขับรถไฟและเจ้าหน้าที่ซึ่งรับผิดชอบงานปฏิบัติการเดินรถทราบ เพื่อให้พนักงานขับรถไฟและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องสามารถพิจารณาจำกัดความเร็วหรือหยุดรถไฟก่อนถึงพื้นที่เกิดเหตุได้อย่างทันท่วงที เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุและลดผลกระทบต่อระบบราง
ในการหารือครั้งนี้ นายพิเชฐ ได้มีความว่า ในปี 2568 ประเทศไทยได้ประสบภัยพิบัติหลายประเภท ทั้งเหตุการณ์แผ่นดินไหว และเหตุการณ์น้ำท่วม ซึ่งเหตุการณ์ดังกล่าวส่งผลกระทบต่อการให้บริการระบบราง นอกจากนี้ เหตุการณ์ดังกล่าวไม่ได้เกิดขึ้นกับประเทศไทยเพียงประเทศเดียว แต่ยังเกิดขึ้นพร้อมกันกับประเทศอื่นหลายประเทศ ซึ่งโครงการดังกล่าวนี้ นอกเหนือจากการติดตั้งระบบเซนเซอร์เพื่อตรวจจับภัยพิบัติในประเทศไทยแล้ว ยังเสนอให้มีการจัดทำมาตรฐานการติดตั้งอุปกรณ์เฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติในระบบราง และมีการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการรับมือกับภัยพิบัติต่าง ๆ ให้กับประเทศอื่นในอาเซียน ซึ่งนอกจากจะเป็นตัวอย่างในการยกระดับระบบติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติให้กับประเทศไทยแล้ว ยังเป็นตัวอย่างให้กับประเทศในอาเซียนอื่น ๆ ซึ่งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในอนาคตอีกด้วย
สำหรับความร่วมมือกับ JR EAST ในครั้งนี้ จะช่วยยกระดับขีดความสามารถด้านการติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติในระบบรางในภูมิภาคอาเซียน ทำให้สามารถเข้าถึงองค์ความรู้และเทคโนโลยีชั้นนำจากญี่ปุ่น เพื่อนำมาปรับใช้ให้สอดคล้องกับบริบทของไทยและประเทศในอาเซียน ซึ่งจะเป็นการยกระดับระบบขนส่งทางรางให้มีความปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูงสุดและยั่งยืนต่อไป
