สินเชื่อส่วนบุคคลดิจิทัล (Digital Personal Loan) ที่นำเทคโนโลยีดิจิทัลและข้อมูลทางเลือก (Alternative Data) มาใช้ในขั้นตอนการพิจารณาอนุมัติ แทนเอกสารแสดงรายได้ เจาะกลุ่มเป้าหมายคนที่ไม่มีรายได้ประจำและผู้ประกอบอาชีพอิสระ กำลังได้รับความนิยม ทำให้มีกลุ่มธุรกิจทางการเงินต่างๆ ออกผลิตภัณฑ์ในลักษณะนี้เป็นจำนวนมาก
ล่าสุด ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) ออกผลิตภัณฑ์ "บริการยืมเงิน Up" ผ่านแอปพลิเคชัน SCB EASY ที่มีผู้ใช้งานมากกว่า 13 ล้านราย ชูคอนเซปต์ "ยืมเงินง่าย ได้ทุกอาชีพ" แม้ไม่มีรายได้ประจำ ไม่มีเอกสารแสดงรายได้ ก็เริ่มสร้างเครดิตด้วยตนเองได้เป็นครั้งแรก พร้อมลูกเล่นอย่าง Up Coin ที่สามารถสะสมใช้เป็นส่วนลดดอกเบี้ย โดยทำให้เงินยืมไม่เสียดอกเบี้ย
ปัจจุบันการแข่งขันสินเชื่อส่วนบุคคลดิจิทัลเติบโตขึ้น เนื่องจากลดความยุ่งยากในการเข้าถึงสินเชื่อ ทำให้กลุ่มคนที่ไม่มีรายได้ประจำและอาชีพอิสระ มีโอกาสเข้าถึงแหล่งเงินกู้อย่างถูกกฎหมาย ปัจจุบันมีผู้ประกอบการหลายค่าย อาทิ SPayLater และ SEasyCash จากช้อปปี้, True Pay Next จากทรูมันนี่, K Pay Later จากธนาคารกสิกรไทย, สินเชื่อเติมสุข ของอิออน เป็นต้น
ยังมีผู้ประกอบการอีก 4 ราย ที่ได้รับใบอนุญาตสินเชื่อส่วนบุคคลดิจิทัล ได้แก่ แกร็บไฟแนนซ์ (Grab Finance) บัตรกรุงไทย (KTC) เอสซีบี อบาคัส (SCB Abacus) และอยุธยา แคปปิตอล เซอร์วิสเซส (First Choice) หากมีผลิตภัณฑ์ออกมา จะช่วยให้คนไทยมีตัวเลือกเข้าถึงแหล่งเงินมากขึ้น แม้จะมีข้อจำกัดที่แบงก์ชาติกำหนดวงเงินสูงสุดไม่เกิน 20,000 บาทต่อรายก็ตาม
บริการยืมเงิน Up ของธนาคารไทยพาณิชย์ เป็นวงเงินสินเชื่อส่วนบุคคลดิจิทัล ที่ไม่ต้องมีหลักทรัพย์หรือบุคคลค้ำประกัน ในรูปของสินเชื่อหมุนเวียน คิดอัตราดอกเบี้ยแบบลดต้นลดดอก สูงสุดไม่เกิน 25% ต่อปี วงเงินอนุมัติเริ่มต้นตั้งแต่ 1,000 บาท สูงสุดไม่เกิน 20,000 บาท ผ่อนชำระคืนสินเชื่อเป็นงวดรายเดือนในระยะเวลาไม่เกิน 6 เดือน
(ปัจจุบันตามมาตรการของแบงก์ชาติ ให้วงเงินสินเชื่อสูงสุดไม่เกิน 40,000 บาท เบิกใช้และผ่อนชำระคืนสินเชื่อเป็นงวดรายเดือน ในระยะเวลาไม่เกิน 12 เดือน ถึง 31 ธันวาคม 2565)
คุณสมบัติของผู้สมัคร มีสัญชาติไทย อายุ 20-65 ปี มีบัญชีธนาคารไทยพาณิชย์ ผูกกับแอปฯ SCB EASY ไม่ได้มีประวัติผิดนัดชำระหนี้มาก่อน สำหรับคนที่ไม่มีเครดิต หรือเคยสมัครสินเชื่อที่อื่นมาก่อนแต่ถูกปฏิเสธก็สมัครได้ รู้ผลอนุมัติภายใน 5 นาที วงเงินยืม Up เริ่มต้นที่ 1,000 บาทขึ้นไป และมีโอกาสเพิ่มวงเงินยืมที่สูงขึ้น เมื่อชำระคืนตรงเวลา หรืออัปโหลดเอกสารเพิ่มเติม
สำหรับบริการยืมเงิน Up ปัจจุบันเปิดให้สมัครเฉพาะลูกค้าที่ได้รับคำเชิญเท่านั้น ผ่านแอปพลิเคชัน SCB Easy เลือก "สมัครสินเชื่อ และบัตรเครดิต" กรอกข้อมูลส่วนตัว อ่านและเลือกข้อกำหนดและเงื่อนไข แล้วกด "ส่งคำขอสมัครยืมเงิน Up" รอผลอนุมัติภายใน 5 นาที เมื่อผ่านการอนุมัติ สามารถยืมเงินได้ ขั้นต่ำ 200 บาท สูงสุดไม่เกินวงเงินที่ได้รับ
ระบบจะแสดงเงินต้นและดอกเบี้ย ระยะเวลาผ่อนจ่าย วันผ่อนจ่าย เลือกบัญชีรับเงิน ตรวจสอบข้อมูลก่อนกดยืนยัน เมื่อชำระค่างวดแล้ววงเงินจะคืนกลับมา นอกจากนี้ยังสามารถรับโอกาสเพิ่มวงเงิน โดยชำระคืนตรงเวลา และอัปโหลดเอกสารเพิ่ม เช่น รายการเดินบัญชี สลิปเงินเดือน/หนังสือรับรองเงินเดือน ทะเบียนบ้าน เล่มทะเบียนรถ
ที่แตกต่างจากสินเชื่อส่วนบุคคลดิจิทัลรายอื่น คือ Up Coin จะได้รับจาก 4 ช่องทาง ได้แก่ 1. ชำระค่างวดผ่านแอปฯ ตรงเวลา ได้รับ 5% ของจำนวนเงินที่ใช้จ่าย สูงสุด 300 Up Coin ต่อครั้ง ไม่เกิน 300 Up Coin ต่อเดือน 2. อัปโหลดเอกสารเพิ่ม รวมสูงสุดได้ 1,050 Up Coin 3. ตอบแบบสอบถาม สูงสุด 2 Up Coin ต่อครั้ง ไม่เกิน 62 Up Coin ต่อเดือน 4. สแกน QR หรือจ่ายบิลผ่านแอปฯ SCB EASY ได้รับ 2 Up Coins ต่อครั้ง ไม่เกิน 40 Up Coin ต่อเดือน
Up Coin ใช้เป็นส่วนลดดอกเบี้ย โดยทำให้เงินยืมไม่เสียดอกเบี้ย 1 Up Coin มีค่าเท่ากับเงินยืม 1 บาท ใช้ได้สูงสุดไม่เกินครึ่งหนึ่งของวงเงินที่ขอยืม เช่น ต้องการยืมเงิน 6,000 บาท 6 เดือน ถ้าใช้ 3,000 Up Coin จะเป็นเงินยืมไม่คิดดอกเบี้ย ส่วนอีก 3,000 บาท คิดดอกเบี้ยสูงสุดไม่เกิน 25% ต่อปี เท่ากับผ่อนจ่ายเดือนละ 1,250 บาท จากปกติเดือนละ 1,500 บาท
โดยสรุปก็คือ บริการยืมเงิน Up เหมาะสำหรับคนที่ไม่มีรายได้ประจำ หรือผู้ประกอบอาชีพอิสระที่ต้องการเงินกู้จำนวนน้อย ไปพร้อมกับสร้างเครดิตด้วยตัวเอง มีลูกเล่นอย่างการเพิ่มวงเงินและการแจก Up Coin เมื่อชำระตรงเวลาหรืออัปโหลดเอกสารเพิ่มเติม ถึงการใช้ Up Coin เป็นเงินยืมไม่เสียดอกเบี้ย ช่วยจ่ายค่างวดน้อยลงมาบ้าง จากปกติต้องเสียดอกเบี้ยสูงถึง 25% ต่อปี
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากดอกเบี้ยสินเชื่อบุคคลดิจิทัลสูงถึง 25% ต่อปี อีกทั้งคิดดอกเบี้ยเป็นรายวัน จึงควรยืมเงินเท่าที่จำเป็น โดยคำนึงถึงความจำเป็นในการใช้เงินก้อนว่ามีมากน้อยแค่ไหน และความสามารถในการชำระหนี้แต่ละงวดเป็นหลัก เพราะเครดิตที่ดี สร้างได้ด้วยวินัยการเงินของตัวเอง
(เกาะกระแสธุรกิจ เศรษฐกิจสดใหม่ เรื่องราวการตลาดที่ใกล้ชิดผู้บริโภค พบกับคอลัมน์ Ibusiness review เป็นประจำทุกเช้ามืดวันพุธ ทางเว็บไซต์ ibusiness.co และเฟซบุ๊ก Ibusiness)
