บริการถอนเงินไม่ใช้บัตร (Cardless ATM) เริ่มเข้ามามีบทบาทในประเทศไทยตั้งแต่ปี 2560 ตามการพัฒนาของโมบายล์แบงกิ้ง โดยมีจุดเด่นก็คือ ไม่ต้องใช้บัตรเอทีเอ็มหรือบัตรเดบิต ที่ต้องเสียค่าธรรมเนียมรายปีเป็นประจำทุกปี เพียงแค่ทำรายการผ่านแอปพลิเคชันและเครื่องเอทีเอ็ม ก็รับเงินสดได้ทันที ทำให้เมนูนี้กลายเป็น "ของมันต้องมี" สำหรับธนาคารชั้นนำ
แต่สำหรับธนาคารขนาดเล็ก นอกจากบางธนาคารจะยกเลิกเครื่องเอทีเอ็ม แล้วเพิ่มสิทธิประโยชน์บัตรเดบิต ถอนเงินผ่านเครื่องเอทีเอ็มต่างธนาคารฟรีไม่จำกัดแล้ว การพัฒนาระบบถอนเงินไม่ใช้บัตร ควบคู่กับการขยายจุดบริการเครื่องเอทีเอ็ม อาจต้องแบกรับภาระมหาศาล จึงได้อาศัยธนาคารขนาดใหญ่ ที่มีเครื่องเอทีเอ็มให้บริการนับหมื่นเครื่องทั่วประเทศ
เฉกเช่น ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) หรือ SCB ที่มีเครื่อง ATM และ CDM มากกว่า 12,000 เครื่อง ครอบคลุมทั่วประเทศ ก็เปิดให้ธนาคารอื่นเข้ามาให้บริการ โดยเริ่มจาก ธนาคารแลนด์แอนด์เฮ้าส์ จำกัด (มหาชน) หรือ LH Bank เปิดให้บริการ "ถอนเงินไม่ใช้บัตรข้ามธนาคาร" ผ่านแอปพลิเคชัน LH Bank M Choice เป็นรายแรก เมื่อ 25 พฤษภาคม 2564
ตามมาด้วย ธนาคารเกียรตินาคินภัทร จำกัด (มหาชน) หรือ KKP ก็เปิดบริการถอนเงินไม่ใช้บัตรผ่านตู้ ATM/CDM ของ SCB ด้วยแอปพลิเคชัน KKP Mobile ตั้งแต่ 14 ธันวาคม 2564 โดยพัฒนาขึ้นภายใต้ความร่วมมือกับ SCB และ บริษัท เนชั่นแนล ไอทีเอ็มเอ๊กซ์ จำกัด (National ITMX) คาดการณ์ว่าจะทำให้มีลูกค้าเข้ามาใช้แอปฯ มากขึ้น
สืบเนื่องจากแนวโน้มการใช้งานมือถือได้เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันมากขึ้น ธุรกรรมทางการเงินหลายอย่าง สามารถทำได้บนมือถือ รวมถึงการถอนเงินสดจากตู้เอทีเอ็มของธนาคาร ซึ่งลูกค้าสามารถทำรายการผ่านโมบายแบงกิ้งบนมือถือได้แล้ว แต่ลูกค้ายังต้องไปนำเงินสดออกมาจากตู้เอทีเอ็มของธนาคารเจ้าของแอปพลิเคชันเท่านั้น
บริษัท เนชั่นแนล ไอทีเอ็มเอ๊กซ์ ที่เป็นการรวมตัวของธนาคารพาณิชย์ จึงได้พัฒนาโครงการ Cardless ATM Withdrawal โดยต่อยอดบริการถอนเงินไม่ใช้บัตร เพื่ออำนวยความสะดวกให้ลูกค้าธนาคารสมาชิก สามารถทำธุรกรรมข้ามธนาคารได้ ผ่านระบบ ITMX’s Single Payment และ ATM Switching ซึ่งเป็นโครงสร้างพื้นฐานเดิมสำหรับบริการถอนเงินสดข้ามธนาคาร
โดยฝั่งธนาคารเจ้าของบัญชี (Issuer) จะต้องพัฒนาแอปพลิเคชันเพิ่มเติม ส่วนฝั่งธนาคารเจ้าของเครื่องเอทีเอ็ม (Acquirer) จะต้องพัฒนาตู้ ATM เพิ่มเติม ให้รองรับบริการถอนเงินสดแบบไม่ใช้บัตรข้ามธนาคาร ตามมาตรฐานที่ทาง ITMX กำหนด ระยะแรกเริ่มเปิดให้บริการเฉพาะบางธนาคารที่มีความพร้อมในรูปแบบ OTP ก่อนจะพัฒนาในรูปแบบ QR Code ในลำดับถัดไป
ประโยชน์ที่จะได้รับจากโครงการนี้ก็คือ เพิ่มปริมาณการใช้งานตู้เอทีเอ็มให้แก่ธนาคารเจ้าของเครื่องเอทีเอ็ม ส่วนธนาคารเจ้าของบัญชีจะสามารถเพิ่มเครือข่ายตู้ ATM สำหรับบริการถอนเงินแบบไม่ใช้บัตร เพิ่มความสะดวกให้แก่ลูกค้าของธนาคารสมาชิก ให้สามารถทำธุรกรรมถอนเงินสดข้ามธนาคารได้ผ่านตู้ ATM ใกล้เคียง โดยไม่ต้องใช้บัตรเอทีเอ็มหรือบัตรเดบิตอีกต่อไป
สำหรับรูปแบบบริการถอนเงินไม่ใช้บัตรข้ามธนาคาร ระหว่าง SCB กับ LH Bank ทำรายการผ่านแอปพลิเคชัน LH Bank M Choice ขั้นต่ำ 100 บาท สูงสุด 20,000 บาทต่อครั้ง จากนั้นให้ไปที่ตู้เอทีเอ็ม SCB เลือก "กดเงินไม่ใช้บัตร" เลือก "ธ.แลนด์ แอนด์ เฮ้าส์ LH BANK" กดเบอร์มือถือที่ใช้ยืนยันตัวตน และรหัสกดเงิน 6 หลัก โดยมีค่าธรรมเนียมรายการละ 15 บาท
ส่วนบริการถอนเงินไม่ใช้บัตร ระหว่าง SCB กับ KKP รูปแบบคล้ายกัน ทำรายการผ่านแอปพลิเคชัน KKP Mobile Application ขั้นต่ำ 100 บาท สูงสุด 20,000 บาทต่อครั้ง จากนั้นให้ไปที่ตู้เอทีเอ็ม SCB เลือก "กดเงินไม่ใช้บัตร" เลือก "เกียรตินาคินภัทร KIATNAKIN PHATRA" ปัจจุบันถอนเงินฟรี 10 ครั้งต่อเดือน ตั้งแต่ครั้งที่ 11 เป็นต้นไป ค่าธรรมเนียม 10 บาทต่อรายการ
ถือเป็นอีกก้าวหนึ่งของโมบายแบงกิ้ง ที่การทำธุรกรรมข้ามธนาคาร โดยเฉพาะการถอนเงินสดจากตู้ ATM จะไม่มีข้อจำกัดอีกต่อไป นับจากนี้เราอาจจะได้เห็นธนาคารอื่นร่วมมือถอนเงินไม่ใช้บัตรข้ามธนาคารในลักษณะแบบนี้มากขึ้น
(เกาะกระแสธุรกิจ เศรษฐกิจสดใหม่ เรื่องราวการตลาดที่ใกล้ชิดผู้บริโภค พบกับคอลัมน์ Ibusiness review เป็นประจำทุกเช้ามืดวันพุธ ทางเว็บไซต์ ibusiness.co และเฟซบุ๊ก Ibusiness)
