การที่ต้องคิดงานส่งประกวดในช่วงล็อกดาวน์กลับกลายเป็นโอกาสทองที่ทำให้เหล่าสถาปนิกจากบาร์เซโลนาคว้าชัยชนะในโปรเจ็กต์ชุมชนเข้มแข็งในจีน ด้วยการเสนอกลุ่มอาคารที่พึ่งพิงตัวเองได้ ซึ่งประกอบด้วยฟาร์มลอยฟ้า ระบบพลังงานหมุนเวียน เครื่องพิมพ์ 3 มิติ ฯลฯ เพื่อให้ผู้อยู่อาศัยมีความพร้อมมากขึ้นหากเกิดโรคระบาดใหญ่หรือวิกฤตต่างๆ ในอนาคต
เดือนสิงหาคม กัวยาร์ต อาร์คิเท็กต์สจากบาร์เซโลนา สเปน ชนะการประกวดออกแบบชุมชนในสงอัน เมืองใหม่ภายใต้การส่งเสริมของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ซึ่งจะเป็นมาตรฐานหลังยุคโควิดที่นำไปปรับใช้กับเมืองอื่นๆ ได้
โปรเจ็กต์ของกัวยาร์ตคือกลุ่มอาคารขนาด 4 บล็อก สร้างด้วยไม้แปรรูปชนิดใหม่ ประกอบด้วยอพาร์ตเมนต์ ที่พักสำหรับหนุ่มสาวและผู้สูงวัย สำนักงาน สระว่ายน้ำ ร้านค้า ร้านอาหาร โรงเรียนอนุบาล ศูนย์ราชการ สถานีดับเพลิง ฯลฯ
ดาดฟ้าของอาคารทุกหลังคือเรือนกระจกสำหรับปลูกพืชผักเพื่อใช้เป็นอาหารสำหรับผู้อยู่อาศัย และใช้หลังคาทรงโค้งผลิตพลังงาน ชั้นล่างคือพื้นที่ทำงานที่ใช้ร่วมกัน มีเครื่องพิมพ์ 3 มิติและระบบสร้างชิ้นงานต้นแบบอย่างรวดเร็วเพื่อสร้างวัตถุต่างๆ สำหรับการใช้งานประจำวัน เท่ากับว่า อาคารแต่ละหลังมีทั้งระบบการผลิตพลังงาน การรีไซเคิลน้ำ การผลิตอาหาร และการนำวัสดุหมุนเวียนกลับมาใช้ภายใต้โมเดลการจัดการเมืองสมัยใหม่
วิเซนเต กัวยาร์ต ผู้ก่อตั้งกัวยาร์ตบอกว่า บริษัทไม่สามารถออกแบบเมืองและอาคารต่างๆ ราวกับไม่มีอะไรเกิดขึ้นได้อีกต่อไป และสิ่งที่นำเสนอมาจากความต้องการในการคิดค้นโซลูชันสำหรับวิกฤตรูปแบบต่างๆ ที่กำลังเกิดขึ้น เพื่อสร้างชีวิตคนเมืองแบบใหม่ที่อิงกับเศรษฐกิจชีวภาพหมุนเวียน
ขณะที่เมืองต่างๆ ทั่วโลกต้องล็อกดาวน์เพื่อควบคุมการระบาดของไวรัสโคโรนา รัฐบาลจากอัมสเตอร์ดัมถึงซิดนีย์พากันเปิดเผยมาตรการเพื่อปรับปรุงความยั่งยืน ความมั่นคงด้านอาหาร ความสามารถในการเคลื่อนที่อย่างอิสระ พื้นที่สีเขียว เลนจักรยาน และเทคโนโลยีใหม่ๆ มากมาย
ที่จีน บริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ เทนเซ็นต์ ประกาศแผนสร้าง “เมืองอัจฉริยะ” ที่ใช้เทคโนโลยีที่คำนึงถึงคนและสิ่งแวดล้อมเป็นอันดับแรก และยังอวดอ้างว่า เป็นโมเดลที่มีความเชื่อมโยงโดยเฉพาะอย่างยิ่งกับสภาพความเป็นไปหลังการระบาดใหญ่ของไวรัสโคโรนา
ทั้งนี้ เมื่อปี 2017 ประธานาธิบดีสีเปิดแผนสร้างเขตเมืองใหม่สงอันที่อยู่ห่างจากปักกิ่งไปทางด้านตะวันตกเฉียงใต้ 130 กิโลเมตร โดยกำหนดให้เป็นพื้นที่พัฒนานวัตกรรมเมือง
กัวยาร์ต อดีตหัวหน้าสถาปนิกของเมืองบาร์เซโลนา บอกว่า เนื่องจากการแข่งขันโปรเจ็กต์เมืองใหม่สงอันเกิดขึ้นประจวบเหมาะกับที่พนักงานของกัวยาร์ต อาร์คิเท็กต์สในสเปนถูกล็อกดาวน์ การออกแบบของบริษัทจึงได้รับอิทธิพลจากบรรยากาศและแนวคิดในการรับมือโควิด-19 เต็มๆ
เขาสำทับว่า บริษัทต้องการสะท้อนสิ่งต่างๆ ที่คิดว่า มีความสำคัญระหว่างช่วงล็อกดาวน์และในอนาคต เช่น บ้านที่เอื้ออำนวยต่อการทำงานหรือการเรียนจากระยะไกล ดาดฟ้าที่สามารถปลูกพืชผักสวนครัว และเครื่องพิมพ์ 3 มิติ เพื่อให้ผู้อยู่อาศัยพร้อมรับมือวิกฤตที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตได้ดีขึ้น
วิกฤตโรคระบาดที่ผ่านมายังนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ในการวางผังเมืองและโครงสร้างเมือง ตั้งแต่ระบบน้ำเสีย ระบบขนส่งสาธารณะ ไปจนถึงกฎระเบียบเกี่ยวกับที่พักอาศัย
โทนี แมตทิวส์ อาจารย์อาวุโสด้านการวางผังเมืองและสภาพแวดล้อมของมหาวิทยาลัยกริฟฟิธในออสเตรเลีย ชี้ว่า ความกลัวโรคระบาดอาจทำให้เกิดชุมชนปิดที่พึ่งพิงตัวเองได้ของคนที่มีกำลังทรัพย์เพื่อปกป้องตัวเองอยู่ภายในชุมชนที่พรั่งพร้อมทั้งระบบรักษาความปลอดภัย สถานพยาบาลเอกชน และศักยภาพในการผลิตอาหาร
สำหรับกัวยาร์ต ไวรัสโคโรนาคือโอกาสในการส่งเสริมรูปแบบเมืองใหม่ที่มุ่งเน้นระบบนิเวศและพร้อมรับมือความท้าทายโดยสามารถตัดสินใจเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ผลกระทบต่อรูปแบบเมือง การออกแบบอาคาร และระบบโมบิลิตี้ได้ทันที