CEA ยึดโมเดล 5 ย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ต้นแบบ ย่านเจริญกรุง กทม., ย่านช้างม่อย จ.เชียงใหม่, ย่านศรีจันทร์ จ.ขอนแก่น, ย่านเมืองเก่า จ.สงขลา และย่านเจริญเมือง จ.แพร่ ต่อยอดความสำเร็จขยายสู่พื้นที่เป้าหมายอื่นๆ ตามโรดแมป 3 ปี (ปี 63-65) 33 ย่าน ผ่านความร่วมมือเครือข่าย TCDN สร้างบรรยากาศการลงทุน การท่องเที่ยว Soft Power และเศรษฐกิจแบบยั่งยืน
ดร.ชาคริต พิชญางกูร ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ หรือ CEA เปิดเผยว่า ขณะนี้ CEA ได้เดินหน้าแผนยุทธศาสตร์การขับเคลื่อนการพัฒนาเมืองและย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (Creative City & Creative District Development) ผ่านเครือข่ายย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ประเทศไทย (Thailand Creative District Network: TCDN) โดยการขยายผลจากความสำเร็จใน 5 ย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ต้นแบบ ได้แก่ ย่านเจริญกรุง กทม., ย่านช้างม่อย จ.เชียงใหม่, ย่านศรีจันทร์ จ.ขอนแก่น, ย่านเมืองเก่า จ.สงขลา และย่านเจริญเมือง จ.แพร่ สู่พื้นที่เป้าหมาย 33 ย่านตามโรดแมปแผนระยะ 3 ปี (ปี 2563-2565) ที่จะมีส่วนสำคัญในการเพิ่มจำนวนนักท่องเที่ยวในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียง สร้างรายได้ และพัฒนา Soft Power ซึ่งนำมาสู่การยกระดับเศรษฐกิจฐานรากของประเทศ
‘เมืองสร้างสรรค์’ (Creative City) ตามนิยามของยูเนสโก จะต้องมาจากการเป็นเมืองที่มีศักยภาพในการใช้ประโยชน์จากเอกลักษณ์ในท้องถิ่น ไปจนถึงนวัตกรรมที่ตอบโจทย์คนในพื้นที่และผู้มาเยือน ซึ่งจุดเริ่มต้นไปสู่ ‘เมืองสร้างสรรค์’ จะต้องเริ่มต้นจากจุดเล็กๆ อย่าง ‘ย่าน’ เมื่อย่านดี เมืองก็จะเกิดการขยายตัวและดีตามไปด้วย และหากมีการส่งเสริมครบ 5 ยุทธศาสตร์ ก็จะเป็น ‘ย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ต้นแบบ’ โดยโมเดลการพัฒนาพื้นที่เริ่มต้นจากการเข้าร่วมโครงการ TCDN เราจึงได้ต่อยอดจาก 5 ย่านต้นแบบ เพื่อส่งเสริมให้เกิดการลงทุน สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ โดยการดึงอัตลักษณ์ของแต่ละพื้นที่มาสร้างเป็นจุดขายในพื้นที่อื่นๆ ตามมา” ดร.ชาคริตกล่าว
คุณมนฑิณี ยงวิกุล ผู้อำนวยการสำนักพัฒนาพื้นที่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ กล่าวว่า โมเดล 5 ย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ต้นแบบได้รับการพัฒนาครบในทุกมิติทั้ง 5 ด้าน ได้แก่ 1. ด้านความรู้ (Knowledge) 2. ด้านทักษะ (Skills) โดยทั้งสองด้านนี้จะเป็นการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้แก่ผู้ประกอบการในท้องถิ่น ผ่านการอบรมและแลกเปลี่ยนความรู้โดยมีผู้เชี่ยวชาญต่างๆ มาร่วมพัฒนา 3. ด้านการประชาสัมพันธ์ (Communication)
4. การจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ (Activities) ซึ่งจะจัดขึ้นตามเทศกาลต่างๆ ของแต่ละพื้นที่ที่กำหนด โดยอิงกับเรื่องราวและอัตลักษณ์ของย่านและจังหวัดมานำเสนอผ่านช่องทางต่างๆ และ 5. ด้านกลยุทธ์และแนวทางพัฒนา (Development Model) เป็นส่วนสำคัญที่จะนำไปสู่การพัฒนาและการต่อยอด จากจุดเริ่มต้นของการพัฒนาไปสู่การทำกิจกรรมต่อเนื่อง และเชื่อมโยงกับพื้นที่อื่นๆ ซึ่งจะมีการวัดผลผ่านกระบวนการของ TCDN ที่มีสำนักงานกระจายอยู่ในพื้นที่ต่างๆ นำไปสู่การพัฒนายกระดับพื้นที่อื่นๆ ต่อไป
“ขณะนี้พื้นที่ที่คัดเลือกมาพัฒนาเป็นย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์มีทั้งหมด 33 ย่าน การพัฒนาใช้เวลาอย่างน้อย 3-5 ปี โดยการพัฒนาจะยึดโมเดล 5 พื้นที่ดังกล่าวที่ประสบความสำเร็จมาเป็นต้นแบบให้แก่จังหวัดอื่นๆ” คุณมณฑิณีกล่าว
ทั้งนี้ ตัวอย่างย่านเจริญกรุง กรุงเทพฯ จะเห็นการเปลี่ยนแปลงชัดที่สุด เช่น โครงการ “ถนนคนเดินเจริญกรุง” ที่มุ่งพัฒนาเมืองให้น่าอยู่อย่างยั่งยืนด้วยการให้ความสำคัญต่อพื้นที่สาธารณะและทางเท้าควบคู่กันไป มีการออกแบบทางเดิน ทางข้ามให้มีความโดดเด่นและทันสมัย เพื่อสร้างความปลอดภัยในการข้ามถนน จากกลุ่มนักออกแบบหลายสาขาที่มีความคิดสร้างสรรค์มาร่วมกันพัฒนา ขณะเดียวกันยังมีโครงการอีกหลายอย่าง เช่น เฟอร์นิเจอร์ของชุมชน ศาลาที่พักผู้โดยสารประจำทางตลาดน้อย การแปลงโฉมร้านค้า และพื้นที่ในชุมชน ฯลฯ และการจัดเทศกาลงานออกแบบกรุงเทพฯ (Bangkok Design Week) นอกจากนี้ จากการสำรวจพบว่าเกิดกระแสการลงทุนใหม่ในพื้นที่ ก่อให้เกิดธุรกิจสร้างสรรค์ถึง 20 แห่งในย่านเจริญกรุงในปี 2021 จากเดิมที่ซบเซาและปิดตัวลงไปหลายแห่ง ถือเป็นความสำเร็จที่สามารถช่วยกระตุ้นให้เศรษฐกิจในย่านนั้นกลับมามีชีวิตอีกครั้ง
สำหรับจังหวัดขอนแก่น CEA ได้ปักหมุดที่ย่านศรีจันทร์ ซึ่งเป็นย่านเมืองเก่า เเละย่านธุรกิจที่สำคัญรวมถึงเป็นพื้นที่จัดงานใหญ่ เทศกาลอีสานสร้างสรรค์ (Isan Creative Festival) ประจำปี จึงเป็นที่มาของโครงการสร้างสรรค์ศรีจันทร์ (CO - CREATE SRICHAN) ซึ่งเป็นโครงการที่มีความร่วมมือหลายองค์กร ได้แก่ จังหวัดขอนแก่น เทศบาลนครขอนเเก่น ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC) ขอนแก่น ภายใต้สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) บริษัท ขอนเเก่นพัฒนาเมือง จำกัด มหาวิทยาลัยขอนเเก่น และเครือข่ายศรีจันทร์คลับ กลุ่มคนรักศรีจันทร์ เพื่อพัฒนาย่านศรีจันทร์ให้เป็นย่านสร้างสรรค์ต้นเเบบของจังหวัดขอนเเก่น ที่ตอบโจทย์ความต้องการของทุกภาคส่วนที่นำมาสู่การสร้างเศรษฐกิจ และยกระดับคุณภาพชีวิต ผ่านการจัดกิจกรรมที่เกิดขึ้น โดยการรวมตัวกันของผู้ประกอบการในย่านศรีจันทร์โดยได้รับการสนับสนุนจากทั้งภาครัฐเเละภาคเอกชน
จังหวัดสงขลา พื้นที่ที่มีทรัพยากรธรรมชาติ ผู้คน ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม สำหรับพื้นที่นำร่องในการพัฒนาให้เป็นย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ต้นแบบ ได้แก่ ย่านเมืองเก่าสงขลา และเป็นที่ตั้งของศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC) สงขลา ภายใต้สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) ที่จะจัดตั้งแล้วเสร็จภายในปี 2567 ซึ่งจะเป็นแหล่งบ่มเพาะความรู้ สร้างแรงบันดาลใจและความเป็นไปได้ใหม่ๆ ทั้งยังส่งเสริมธุรกิจท้องถิ่น รวมถึงพัฒนาคุณภาพชีวิต ผ่านกิจกรรมนำร่องต่างๆ เช่น กิจกรรมครอบครัวเมืองเก่าสงขลา ปี 2563 (PORTRAIT OF SONGKHLA) นิทรรศการเรื่องเล่าย่านเมืองเก่าสงขลาผ่านภาพถ่ายชาวสงขลา เป็นแนวคิดการสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมระหว่างภาครัฐ ภาคประชาชน กลุ่มวิชาชีพสร้างสรรค์ และภาคการศึกษา ระหว่างสงขลา-หาดใหญ่ และกรุงเทพฯ โดยถ่ายทอดกระบวนการต่อยอดสินทรัพย์และเผยแพร่อัตลักษณ์วัฒนธรรมในพื้นที่สู่การกระตุ้นเศรษฐกิจและสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงพื้นที่ โดยตลอดระยะเวลาการจัดงาน (11-27 ก.ย. 2563) เกิดความร่วมมือของชาวสงขลากว่า 200 คน เกิดการสร้างเครือข่ายนักสร้างสรรค์กว่า 51 คน และร้านค้าท้องถิ่นในย่านยอดขายเพิ่มขึ้น 20-30% พร้อมต่อยอดการขับเคลื่อนเศรษฐกิจสู่พื้นที่อื่นๆ ในจังหวัด และผลักดันให้จังหวัดสงขลาเป็นศูนย์กลางในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของภูมิภาคภาคใต้
ขณะที่ย่านเมืองเก่าจังหวัดเชียงใหม่เป็นพื้นที่ที่มีประวัติศาสตร์ ประกอบด้วยอาคารสำคัญทางประวัติศาสตร์ และงานประเพณีที่แสดงถึงเอกลักษณ์วัฒนธรรมอันหลากหลาย รวมทั้งมีชุมชนท้องถิ่น ผู้ประกอบการธุรกิจ นักออกแบบ และช่างฝีมือเป็นจำนวนมาก ดังนั้น การต่อยอดด้วยการพัฒนาให้เป็นย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ต้นแบบในย่านช้างม่อยจะเป็นการเพิ่มโอกาสทางเศรษฐกิจให้แก่ท้องถิ่นอย่างต่อเนื่องผ่านโครงการนำร่องต่างๆ เช่น โครงการเมดอินช้างม่อย (Made in Chang Moi) ที่สนับสนุนและส่งเสริมผู้ประกอบการธุรกิจในย่านด้วยการจับคู่ทำงานร่วมกับนักออกแบบรุ่นใหม่ ในการพัฒนาสินค้าและบริการให้ตอบโจทย์การตลาดมากยิ่งขึ้น ซึ่งกิจกรรมนี้เป็นส่วนหนึ่งของการจัดเทศกาลงานออกแบบเชียงใหม่ (Chaing Mai Design Week)
