สาวไส้ เน็ตชายขอบ 'ทีโอที'

แฉปมเน็ตชายขอบทีโอที ล้มเหลว เละเทะ บกพร่อง จนถูกกสทช.ยกเลิกสัญญาหลังล่าช้ามาเป็นปี ทำประชาชนในพื้นที่ห่างไกลเสียประโยชน์จากการเข้าถึงอินเทอร์เน็ต 'ฐากร' ย้ำผ่อนปรนจนถึงที่สุด แต่ไม่อยากเข้าปิ้งด้วยจำต้องเลิกสัญญา 'พงศ์ฐิติ' ประธานสหภาพฯทีโอที ยื่นเรื่องถึงป.ป.ช.ต้องลากตัวคนผิดมาลงโทษ 'พุทธิพงษ์' รมว.ดีอีเอสต้นสังกัด ถนัดแต่รำมวยไม่ยอมออกหมัด สั่ง 'สมศักดิ์' ประธานบอร์ดทีโอทีไปสอบข้อเท็จจริง อาจลืมไปว่าหากประธานบอร์ดทำงานแข็งขันคงไม่เกิดเรื่องนี้ พร้อมเปิดข้อมูล3 ประเด็นฉาวโครงการอัปยศ

'ตอนแรกทีโอทีทำไม่ทัน กสทช.ส่งจดหมายเรียกค่าปรับไป เขาก็กระตือรือล้นดี เข้ามาคุยว่าจะขอแก้ไข เราก็ขยายเวลาให้ มีข่าวที เขาก็ลงพื้นที่ที จัดผู้บริหาร ทั้งรองและผู้ช่วยจำนวนมาก กระจายลงพื้นที่ แต่พอถึงกำหนดสิ้นสุดการขยายเวลา ก็เงียบอีก ทำไม่ทันอีก เราขยายมา 2 รอบแล้ว โครงการล่าช้ากว่าคนอื่นเป็นปี เรามีการลงนามคุณธรรม มีกรรมการมาจากองค์การต่อต้านการทุจริต มันปล่อยให้ค้างอย่างนี้ไม่ได้ ไหนจะประชาชน 3,920 หมู่บ้าน กว่า 50,000 ครัวเรือนอีก ใช้งานไม่ได้ เพราะต้องรอเปิดโครงการพร้อมกัน กสทช.จึงต้องยกเลิกสัญญาแล้วนำโครงการมาเปิดประมูลใหม่เพื่อให้เสร็จอย่างเร็วที่สุด' ฐากร ตัณฑสิทธิ์ เลขาธิการคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) กล่าวว่าถึงฟางเส้นสุดท้ายในการยกเลิกสัญญาบริการจัดให้มีสัญญาณโทรศัพท์เคลื่อนที่และบริการอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงในพื้นที่ชายขอบ (โซนซี+) ที่ไม่มีทางปล่อยให้ บริษัท ทีโอที จำกัด (มหาชน) ทำประชาชนทั้งชายขอบ หรือ ประชาชนในพื้นที่ทุรกันดาร จำนวน 3,920 หมู่บ้าน ต้องเดือดร้อนไปหมด เพียงเพราะต้องรอโครงการของทีโอทีที่ทำไม่สำเร็จเหมือนคนอื่นเพียงรายเดียว ในขณะที่บริษัทที่ชนะการประมูลบริษัทอื่นทำเสร็จและรอวันเปิดใช้งานในเดือน พ.ย.นี้

ทั้งนี้ทีโอที ชนะการประกวดราคา 3 สัญญาวงเงินรวม 6.4พันล้านบาท (รวมภาษีมูลค่าเพิ่ม) ได้แก่ 1.โครงการจัดให้มีบริการอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง (Broadband Internet Service) ภาคเหนือ 2 มูลค่า2.1พันล้านบาท 2.โครงการจัดให้มีบริการอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง (Broadband Internet Service) ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2.4พันล้านบาท และ 3.โครงการจัดให้มีสัญญาณโทรศัพท์เคลื่อนที่ (Mobile Service) 1.8พันล้านบาท

กสทช.ได้ส่งหนังสือยกเลิกสัญญากับทีโอที เมื่อวันที่ 4 ต.ค.ที่ผ่านมา หลังจากที่ กสทช.ได้ให้โอกาสในการขยายระยะเวลาในการส่งมอบให้แล้ว จากเดิมทีโอทีต้องส่งมอบตั้งแต่ 27 ก.ย. 2561และขยายให้เป็น15 ก.ย. 2562แต่ทีโอทีก็ไม่สามารถส่งมอบได้
ปัญหาหลักที่ทีโอทีไม่สามารถส่งมอบงานได้ มี 2 เรื่องคือ ไฟเบอร์ออปติก ไม่ตรงกับเงื่อนไขการประมูลหรือ ทีโออาร์ ที่กำหนดให้ซื้อของภายในประเทศเท่านั้น แต่ทีโอที ใช้ของที่มาจากจีน แม้ได้ราคาถูกกว่า แต่ไม่ใช่ประเด็นที่จะทำให้กสทช.ยอมรับเพราะไม่ปฏิบัติตามทีโออาร์ อีกปัญหาหนึ่งคือการสร้างอาคารUSO Net ที่เกิดจากการบริหารจัดการผิดพลาด มีการจ้างผู้รับเหมาหลายทอด ทำให้สุดท้ายเกิดปัญหาเรื่องการจ่ายเงินและเกิดการทิ้งงานในที่สุด

'เรื่องเคเบิลว่ากันว่า เอาเคเบิลจีนในสต็อกมาใช้ หากแก้ไขเปลี่ยนใหม่ตามทีโออาร์เรื่องจะแดงออกมา ส่วนเรื่องอาคารผิดตั้งแต่หัวจรดเท้า'

สำหรับโครงการจัดให้มีสัญญาณโทรศัพท์เคลื่อนที่ (Mobile Service)1.8พันล้านบาท 'ฐากร' ยืนยันว่าไม่มีปัญหา ดังนั้นหากมาเจรจากัน ทีโอทีก็จะสามารถส่งมอบโครงการนี้ได้ เมื่อหักลบกับค่าปรับกว่า 800 ล้านบาท ทีโอที น่าจะได้ประโยชน์มากกว่า หากไม่ต้องการให้ไฟเบอร์ออปติกมีปัญหา ก็แค่ยอมรับและเปลี่ยนใหม่น่าจะใช้เงินไม่น่าเกิน 200 ล้านบาท อะไรที่ส่งได้ ก็ส่งมอบ อะไรที่ทำไม่ได้ก็ยกเลิก แล้วหาผู้ประมูลใหม่ หากราคาเกินที่ทีโอทีประมูล ทีโอทีต้องจ่ายเงินส่วนต่างนี้ อยู่ที่ทีโอทีจะเลือกทางไหน

'นโยบายของประเทศต้องขับเคลื่อน เราต้องมี 5G พร้อมกับให้ประชาชนเข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้ทั่วถึงทั้ง 70,000 กว่าหมู่บ้านให้ได้ภายในปีหน้า' ฐากรกล่าวและย้ำว่า

'กรรมการคุณธรรม ให้ความเห็นว่า หากไม่ยกเลิกสัญญาเน็ตชายขอบกับทีโอที สำนักงานอาจเข้าปิ้งไปด้วย ทั้งนี้สำนักงานกสทช.ผ่อนปรนถึงที่สุดแล้ว'

***สหภาพฯทีโอที ยื่นเรื่องป.ป.ช.

พงศ์ฐิติ พงษ์ศิลามณี ประธานสหภาพฯทีโอที กล่าวว่าได้ยื่นเรื่องถึงป.ป.ช.ตั้งแต่วันที่ 27 ก.ย.62 กล่าวหาว่าประธานบอร์ดทีโอที และ กรรมการผู้จัดการใหญ่ รวมทั้งคณะทำงานโครงการจัดให้ให้มีสัญญาณโทรศัพท์เคลื่อนที่และบริการอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงในพื้นที่ชายขอบ(โซนซี+) ในฐานะเจ้าหน้าที่ของรัฐ ซึ่งบางคนมีพฤติกรรมส่อไปในทางก่อให้เกิดความเสียหายต่อทีโอทีและขอให้มีการสอบสวนการกระทำความผิดและหาผู้กระทำความผิดมาลงโทษตามกฎหมาย

'ผมเข้าให้ปากคำเพิ่มเติมเมื่อวันที่ 3 ต.ค.ที่ป.ป.ช.กรณีสหภาพฯทีโอที ยื่นหนังสือกล่าวหาประธานบอร์ดและผู้บริหารละเว้น จนทำให้ทีโอทีเสียหาย'

นอกจากนี้สหภาพฯทีโอที ยังได้ออกแถลงการณ์เมื่อวันที่ 8 ต.ค.62เรียกร้องให้บอร์ดและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ออกมารับผิดชอบต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นและเร่งดำเนินการแก้ไขความเสียหายโดยเร็ว อย่างน้อยที่สุดต้องรีบไปเจรจากับสำนักงานกสทช.เพื่อผ่อนความเสียหาย ไม่ให้ลุกลามไปมากกว่านี้ และขอให้ออกมาชี้แจงสื่อสารความจริงให้พนักงานทราบโดยเร่งด่วนและครบถ้วน ภายในวันที่ 11 ต.ค.62 หากปัญหายังไม่ได้รับการแก้ไข คนที่ทำให้ทีโอทีเสียหายยังคงลอยนวล สหภาพฯทีโอทีจะยกระดับการขับเคลื่อนของสมาชิกเพื่อปกป้องรักษาประโยชน์ของทีโอที

***เบื้องหลังเน็ตชายขอบทีโอทีล้มเหลว

แหล่งข่าวในวงการโทรคมนาคมกล่าวแสดงความเห็นว่า ความล้มเหลวของโครงการเน็ตชายขอบที่ทีโอทีดำเนินการนั้นแยกเป็น 3 ประเด็นสำคัญได้ดังนี้ 1.การที่ทีโอทีเลือกใช้วิธีแยกการจัดซื้อวัสดุอุปกรณ์ต่างๆแล้วนำเข้าคลังพัสดุและจ้างค่าแรงติดตั้งแทนที่จะใช้วิธีเทิร์นคีย์ทั้งโครงการ ด้วยเหตุผลว่าจะทำให้ต้นทุนต่ำกว่า

แต่ในความเป็นจริงแล้ว การแยกจัดซื้อจัดจ้างเลือกใช้วิธีเฉพาะเชิญชวนเฉพาะ หรือเรียกว่าวิธีพิเศษซึ่งคือการกำหนดตัวผู้ขายหรือผู้รับจ้างได้เลย และการที่อ้างว่าการแยกซื้อจะทำให้ต้นทุนต่ำกว่าก็ไม่เป็นความจริง เพราะทุกสัญญาจะต่ำกว่าราคากลางและงบประมาณเพียงเล็กน้อยหรือเต็มวงเงิน จากการตรวจสอบแล้วอุปกรณ์ต่างๆที่จัดซื้อมีราคาสูงเกินความจริงเกือบทุกสัญญา

2.การกำหนดเงื่อนไขหรือทีโออาร์ในการจัดซื้อจัดจ้างของทีโอที ถูกต้องหรือไม่ เพราะข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นคือทีโอที เลือกการกำหนดทีโออาร์ใหม่ แทนที่จะนำทีโออาร์ของ กสทช.ที่กำหนดมาดำเนินการ เช่น เคเบิลใยแก้วนำแสง กสทช.กำหนดเป็นชนิด ADSS (ภายในประเทศ) แต่ทีโอที กำหนดทีโออาร์เป็นชนิด ARSS (ต่างประเทศ) ซึ่งกสทช.ได้แจ้งมาตลอดว่า สายเคเบิลที่ใช้ไม่ตรงตามข้อกำหนดในทีโออาร์ เป็นเหตุให้ไม่สามารถตรวจรับงานได้ทุกโครงการ

การจัดซื้ออุปกรณ์คอมพิวเตอร์, พรินเตอร์, UPS, กล้องวงจรปิด และSurge เข้าคลังพัสดุทีโอที โดยไม่ต้องทำการติดตั้ง แต่กลับให้ผู้รับเหมาอาคาร USO Net เป็นผู้เดินระบบ ,ติดตั้ง,ลงโปรแกรมและอื่นๆ เป็นผู้รับผิดชอบทั้งหมด โดยคิดค่าติดตั้งแอบแฝงไว้ในบัญชีราคารายการก่อสร้าง แต่เฉพาะโทรทัศน์สี จำนวน 1 เครื่อง/แห่ง จัดซื้อพร้อมติดตั้ง แต่ผู้รับเหมาอาคารเดินระบบรอ
รวมทั้งมีการกำหนดคุณสมบัติผู้เสนอราคา ล็อคสเปกวัสดุอุปกรณ์เกือบทุกรายการเกือบทุกสัญญา

3.การตรวจรับงานของทีโอที มีการกระทำส่อไปในทางเอื้อประโยชน์ให้กับผู้ขายและผู้รับจ้างที่ส่งมอบของไม่เป็นไปตามสัญญา เช่น 3.1ตู้ใส่อุปกรณ์ WiFi เกิดปัญหาตู้ขึ้นสนิมตั้งแต่เริ่มส่งเข้าคลังพัสดุจำนวนมาก ไม่มีการให้ผู้ขายเปลี่ยนหรือแก้ไข แต่จัดส่งสีสเปย์ให้ผู้รับติดตั้งทำการฉีดพ่นกันเอง เป็นการกระทำที่ไม่รักษาผลประโยชน์ขององค์กร เพราะทีโอทีสามารถที่จะกำหนดและเลือกวัสดุได้เพราะในสัญญาระบุไว้ว่าวัสดุที่ใช้ต้องเป็นวัสดุอลูมิเนียม หรือ วัสดุป้องกันสนิม กรรมการตรวจรับของทีโอทีกลับเลือกที่จะใช้วัสดุที่เสี่ยงต่อการเกิดสนิม ซึ่งเป็นที่มาของการตรวจรับงานไม่ผ่านจากกสทช.

3.2อุปกรณ์ระบบระบายความร้อนภายในตู้ไม่ได้มาตรฐานและไม่เป็นไปตามข้อกำหนดทำให้ตู้มีความร้อนสูงและอุปกรณ์ภายในตู้เกิดความเสียหาย

3.3เครื่องสำรองไฟฟ้าเสียจำนวนมากและเครื่องไม่สามารถสำรองไฟได้ เพราะทีโอทีได้เสนอใช้ผลิตภัณฑ์รุ่นและยี่ห้อ ไม่ตรงตามที่กสทช.กำหนดมาในทีโออาร์ 3 ยี่ห้อ แยกเป็น 2 ประเภทคือ ชนิดขนาด 1kVA ติดตั้งภายในตู้ใส่อุปกรณ์ WiFi เสียจำนวนมาก เก็บสำรองไฟไม่ได้ ชนิดขนาด 6kVA ติดตั้งภายในตู้อุปกรณ์ (อาคาร) ไม่มีมาตรฐาน มอก. ตามที่กำหนดและแบตเตอรี่ที่ใช้มีขนาดใหญ่เกินไป ไม่สามารถใส่ในตู้อุปกรณ์ได้ และเอื้อประโยชน์ให้กับผู้ขายโดยการใช้งบจัดซื้อตู้ต่างหาก เพื่อมาใส่เฉพาะแบตเตอรี่วงเงินเกือบล้านบาท และดำเนินการโดยยังไม่ได้ขออนุมัติและความเห็นชอบจาก กสทช.ว่าสามารถใช้ได้หรือไม่ แทนที่จะให้ผู้ขายเปลี่ยนแบตเตอรี่ เพราะหากเป็นผลิตภัณฑ์ที่กสทช.กำหนดมาในทีโออาร์ จะสามารถนำมาใส่ในตู้ได้และได้มาตรฐาน

4.งานก่อสร้างอาคารศูนย์ USO Net ที่เกิดปัญหามากมาย เพราะ 4.1การก่อสร้างที่ดำเนินงานไม่ได้แจ้งและผ่านการตรวจสอบอนุมัติแต่ละขั้นตอนตามเกณฑ์ที่กสทช.กำหนดไว้ 8 ขั้นตอน 4.2ผู้รับจ้างไม่ได้ดำเนินการก่อสร้างเอง แต่ได้ขายช่วงงานเป็นทอดๆประมาณ 3-4 ช่วงผู้รับเหมา ทำให้งานก่อสร้างไม่เป็นไปตามรูปแบบและมาตรฐาน ผู้รับเหมาช่วงไม่ได้รับเงินค่าจ้าง ทำให้มีการหยุดงานและการละทิ้งงานเกือบทั้งโครงการ และมีการร้องเรียนไปยังกสทช.จำนวนมาก

4.3ผลจากการหยุดงานและละทิ้งงานส่งผลให้วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้งานเกิดความเสียหายเช่นเหล็กหรือวัสดุอื่นๆ ขึ้นสนิมมีความเสี่ยงในการก่อสร้างต่อไป และอื่นๆ (สภาพที่พบเจอเป็นลักษณะเดียวกับกรณีโรงพักร้าง) 4.4วัสดุที่ใช้ไม่เป็นไปตามที่ระบุในสัญญา แต่มีการเปลี่ยนแปลงแก้ไขโดยไม่มีการแก้สัญญา

4.5ทีโอทีมีการตรวจรับงานงวดที่ 1-3 และจ่ายเงินให้โดยเนื้องานไม่ครบถ้วนตามสัญญา 4.6มีการขยายระยะเวลาก่อสร้างงานในงวดที่ 2 และ งวดที่ 3 โดยไม่มีเหตุอันควรทั้งที่ได้มีการทักท้วงจากผู้ที่เกี่ยวข้องว่าไม่สามารถที่จะขยายระยะเวลาก่อสร้างให้ได้ 4.7ไม่มีการออกหนังสือแจ้งเตือนบอกยกเลิกสัญญาและเรียกเงินค่าปรับเกินกำหนดสัญญาให้ผู้รับจ้าง

ทั้งนี้ค่าปรับตามสัญญา แยกได้ 2 ข้อคือข้อ 19.1 กำหนดค่าปรับรายวันอัตรา 0.2%ของวงเงินในสัญญาทั้งหมด โดยสัญญาผู้รับจ้างครบกำหนดวันที่ 14 ธันวาคม 2561 ค่าปรับวันละ 1.91 ล้านบาท รวมเป็นค่าปรับตั้งแต่ 14 ธันวาคม 2561 -4ตุลาคม 2562 (วันที่กสทช.ยกเลิกสัญญาทีโอที) ยอดค่าปรับสะสมประมาณ 562 ล้านบาท

ข้อ 19.2 หากผู้รับจ้างปฏิบัติผิดสัญญาข้อใดจนเป็นเหตุให้สำนักงานกสทช.หรือหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง เรียกร้องค่าปรับหรือความเสียหายจากผู้ว่าจ้าง (ทีโอที) ผู้รับจ้างตกลงชำระค่าปรับหรือค่าเสียหายดังกล่าวที่ผู้ว่าจ้าง (ทีโอที) ต้องชำระแก่สำนักงาน กสทช.ให้แก่ผู้ว่าจ้างภายใน 15 วันนับแต่วันที่ได้รับแจ้งจากผู้ว่าจ้าง

แต่ทีโอทีหมดสัญญากับกสทช.วันที่ 18 กันยายน 2561 ผู้รับจ้างหมดสัญญากับทีโอที 14 ธันวาคม 2561 ดังนั้นตั้งแต่ 18 กันยายน 2561 – 14 ธันวาคม 2561 ทีโอทีต้องชำระค่าปรับส่วนนี้เอง เพราะผู้รับจ้างยังไม่หมดสัญญา ส่วนตั้งแต่ 14 ธันวาคม 2561- 4ตุลาคม 2562 ทีโอทีจะต้องเรียกร้องจากผู้รับเหมาตามสัญญาข้อ 19.2 นี้

'คนชอบพูดกันว่าทุจริตไม่มีใบเสร็จ เล่นงานใครไม่ได้ แต่โครงการเน็ตชายขอบที่ทีโอทีทำ มีใบเสร็จเห็นจะแจ้งขนาดนี้ ไม่รู้จะมีปัญญาจัดการกับคนผิดหรือไม่'